اثر غیر خطی تورم بر نابرابری درآمد در ایران

نابرابری درآمد از جمله مشکلاتی است که کشور های در حال توسعه با آن دست به گریبان هستند. در ادبیات اقتصادی تورم به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر نابرابری درآمد شناخته شده است. بنابراین باتوجه به این که ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه غالباً با نرخ های تورم بالا و پرنوسان مواجه بوده است، بررسی اثر تورم بر نابرابری درآمد در آن از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است. باوجود اهمیت مسأله، معدود مطالعاتی نیز که به این موضوع پرداخته اند به نتیجه واحدی نایل نشده و تأثیر تورم بر نابرابری درآمد در ایران همچنان به صورت یک معما باقی مانده است. اما مطالعاتی که در دهه اخیر توسط اقتصاددانان صورت گرفته است(به عنوان نمونه امورندام(2004) و گالی و واندرهون(2001))، وجود رابطه غیر خطی میان تورم و نابرابری درآمد را تأیید می کند. در این پژوهش سعی شده با الهام از این مطالعات به بررسی اثر غیر خطی تورم بر نابرابری درآمد طی سالهای 1385-1350 پرداخته شود. نتایج حاصل از برآورد مدل با استفاده از روش ardl وجود رابطه غیر خطی میان تورم و نابرابری درآمد را تأیید می کند. در نتیجه می توان گفت که در وضعیت های تورمی شدید و پر نوسان، کاهش تورم نابرابری درآمد را بهبود می بخشد درحالی که کاهش تورم از سطوح متوسط یا پایین به سطوح بسیار پایین تورم ممکن است موجب کاهش ناچیزی در نابرابری درآمد شود یا حتی آن را افزایش دهد. همچنین در این پژوهش رابطه علیت گرنجری میان نابرابری درآمد و تورم طی سال های 1386-1350، با استفاده از روش تودا و یاماموتو بررسی شده است و در هر حالت که وجود یک رابطه بلند مدت بین متغیر ها با استفاده از روش ardl ثابت شده، یک مدل تصحیح خطا نیز برآورد شده است مقایسه نتایج این دو روش نشان می دهد که: 1. در هر دو روش بین تورم کل و ضریب جینی هیچ رابطه علیت گرنجری وجود ندارد. 2. با توجه به روش تودا و یاماموتو یک رابطه علیت گرنجری دوطرفه بین تورم پیش بینی شده و ضریب جینی وجود دارد، در حالی که بر طبق روش تصحیح خطا در کوتاه مدت و بلند مدّت تنها یک رابطه علیت گرنجری یک طرفه از تورم پیش بینی شده به ضریب جینی وجود دارد. 3. طبق روش تصحیح خطا تنها در بلند مدّت یک رابطه علیت گرنجری یک طرفه از ضریب جینی به تورم پیش بینی نشده وجود دارد در حالی که نتایج روش تودا و یاماموتو هیچ رابطه علیت گرنجری را بین این دو متغیر نشان نمی دهند.